Terwijl de verhuisstroom vanuit de Randstad naar het oosten toeneemt, is er ook nog de stroom vanuit Gelderland en Overijssel de andere kant op. Beide stromen zijn in 2023 nagenoeg even groot, maar heel verschillend van samenstelling.
Verhuizingen naar de Randstad zijn heel anders van aard dan die de andere kant op. Dit blijkt als wordt gekeken naar de leeftijd van de verhuisden. Ruim twee op de drie van de recent (2021-2023) naar de Randstad verhuisden is jonger dan dertig. Eén op de drie is zelfs jonger dan 23 jaar. Die jongste groep vertrekkers is in 2023 sterk toegenomen, tot een omvang dat al lang niet meer was voorgekomen. Hoewel dit uit de cijfers niet direct is af te leiden, gaat hier hoogstwaarschijnlijk om studenten die voor een opleiding naar de Randstad trekken.
Vooral uit landelijke regio’s vormen jongeren in de studentenleeftijd verreweg de grootste vertrekstroom. Zo is in landelijk Twente ruim de helft (55%) van de verstrekkers naar de Randstad in 2023 jonger dan 23 jaar.
De vertrekstroom naar de Randstad is ook heel anders van samenstelling dan de groep die lokaal (binnen de eigen regio) verhuist. Onder die laatste groep is de leeftijdsklasse 30-44 sterk vertegenwoordigd. In landelijke regio’s, zoals de Achterhoek, landelijk Twente, landelijk West-Overijssel, Rivierenland en Noord-Veluwe, zijn jongeren sterk in de meerderheid onder de vertrekkers, maar sterk in de minderheid onder de lokaal verhuisden.
Naast jongeren tot 23 jaar vertrekken ook veel huishoudens in de leeftijd 23-29 jaar naar de Randstad. Onder deze groep bevinden zich veel mensen die ter plekke een opleiding hebben afgerond en daarna (alsnog) vertrekken. Dit zien we bijvoorbeeld sterk vanuit Foodvalley (Wageningen), waar twintigers na een specialistische opleiding weer vertrekken, niet alleen naar de Randstad trouwens, maar ook naar overig Nederland.
Het vertrek van jongeren (tot 23 jaar) naar de Randstad vertoonde lange tijd een dalende lijn, vooral vanuit landelijke regio’s, maar is in 2023 weer sterk toegenomen, tot een niveau dat sinds 2014 niet meer is gezien. Mogelijk hangt dit samen met veranderingen in de studiefinanciering, specifiek met de herintroductie van de basisbeurs voor uitwonende studenten. Dit is verder niet onderzocht.
Het vertrek van ‘oudere jongeren’ (23-29 jaar) naar de Randstad, alsook naar overig Nederland, vertoont een opgaande lijn, vooral in de studentenregio’s Foodvalley, stedelijk Twente en Arnhem / Nijmegen. Het lijkt er op dat jongeren tot na hun studie wachten alvorens (voor werk of een vervolgopleiding) naar buiten deze regio’s te verhuizen.
In onderstaande grafiek is het profiel van de vertrekkers naar leeftijd weergegeven voor de grotere gemeenten in Gelderland en Overijssel. Onder de vertrekkers naar de Randstad zitten veel jongeren in de studentenleeftijd. Vanuit de studentensteden Enschede en Nijmegen vertrekken vooral veel ‘oudere jongeren’ (23-29 jaar). Hierin herkennen we huishoudens die na afstuderen naar de Randstad trekken, bijvoorbeeld voor een baan.